رییس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه، با بررسی ضرورتها و بایستههای وحدت حوزه و دانشگاه، گفت: در بررسی ضرورت این دو نهاد علمی اثر گذار، باید مقصود اصلی این کار مطرح و در دستور کار قرار گیرد.
وی با بیان این که امر وحدت حوزه و دانشگاه را بابد به شکل دقیق و عملیاتی تعریف کرد، ادامه داد: دراین عرصه، وحدت درباره دو مجموعه بزرگ که دو کارکرد عظیم تولید، توسعه و حیات بخشیدن به علم و نیز مصدر و خاستگاه بودن برای اداره کشور مطرح است که با توجه به این دو کارکرد مهم، وحدت به معنای همنشینی ساده و احوالپرسی و تبادل احساسات نیست، بلکه چون دو خصلت پیش گفته، برای این دو نهاد وجود دارد، وحدت به همگرایی تعریف میشود؛ به این معنی که حوزه و دانشگاه در یک همگرایی، مسیر واحدی را به سمت اهداف کلان در پیش گیرند.
* همگرایی؛ تفسیر دقیق وحدت حوزه و دانشگاه
رییس دانشگاه مذاهب اسلامی، همگرایی را تفسیر دقیق وحدت حوزه و دانشگاه دانسته و ابراز داشت: همگرایی به معنای ذوب شدن یکی در دیگری و تضعیف جایگاه یکی به نفع دیگری نیست؛ وحدت به معنای آن نیست که حوزه و دانشگاه، مجموعه واحدی را که نه حوزه و نه دانشگاه باشد، خلق کنند.
این استاد حوزه علمیه قم ادامه داد: همگرایی به این معناست که ضمن این که هر کدام از این دو نهاد با قوت به علم خود اشتغال دارند، لازم است در تعامل و تبادل با هم، تکمیل کنندگی نسبت به یکدیگر داشته باشند و با توجه به هدف مشترک فعالیت کنند.
این محقق و پژوهشگر حوزوی خاطرنشان کرد: همگرایی میان حوزه و داشگاه به این معناست که هر دو نها بدانند که هر یک به دیگری با تمام معنا نیازمند است و حیات هر کدام منوط به حضور پررنگ دیگری است.
حجتالاسلام والمسلمین مبلغی با بیان این که در این نگاه، هر کدام برای حفظ خود در حفظ دیگری کوشش میکنند، افزود: اگر این احساس در هر کدام ایجاد شود، به تمام معنا به سوی وحدت پیش میروند، نه این که احساس فرودستی کنند، بلکه بقای خود را در تقویت دیگری جستوجو میکنند.
* عدم دخالت حوزه و دانشگاه در کار یکدیگر
رییس دانشگاه مذاهب اسلامی با تأکید بر این که در وحدت حوزه و دانشگاه، این دو نهاد نباید در کار یکدیگر دخالت کنند، بلکه معیار حاکم در این وحدت، حفظ تخصصها وحریمهای تخصصی است، ادامه داد: در این عرصه، هرکدام باید تلاش کنند که کار خد را جداگانه ادامه دهند و تکمیل آن را از هم بخواهند.
* لزوم توجه به علوم و فعالیت های میان رشته ای
استاد حوزه علمیه قم با اشاره به این که یک حوزه مشترکی بین این دو نهاد وجود دارد و عبارت است از رشتههایی که کانونهای میان رشتهای را شکل میدهد، گفت: حوزه و دانشگاه باید در کانون علوم و فعالیتهای میان رشتهای سهم خود را در برپایی اندیشههای میان رشتهای ایفا کنند و از سوی دیگر برای ارائه این دانشهای میان رشتهای تلاش نمایند.
وی با بیان این که دانشهای میان رشتهای به تنهایی قوام نمییابد، بلکه با رشتهای از جنس حوزه و دانشگاه معنا مییابد، ادامه داد: در حوزه و دانشگاه، میانرشتههایی وجود دارد که به تنهایی معنا نمییابد.
حجتالاسلام والمسلمین مبلغی به دیگر ضرورت ها و بایسته های وحدت حوزه و دانشگاه اشاره کرد و گفت: حوزویان گاهی در انجام فعالیت های خود نیازمند دریافت اطلاعات تخصصی و دانشگاهی هستند؛ برای نمونه، در فقه که یکی از قویترین فعالیتهای حوزه است، گاهی در مسائلی بدون توجه به تخصص دانشگاهی و استفاده ا ز آن، نمیتوان بروز و ظهور پیدا کرد.
وی با بیان این که این کار به معنای ورود دانشگاهیان در عرصه استنباط احکام نیست، ابراز داشت: پارهای از موضوعات نوظهور که در تخصصهای چندلایه امروزی است، باید از سوی دانشگاهیان تبیین گردد، تا موضوع به درستی به حوزویان ارائه شود.
استاد حوزه علمیه قم: همچنین حوزویان نیز میتوانند به کمک دانشگاهیان بروند و جنبههایی از علوم انسانی که میبایست اندیشه زیرساخت آن از حوزه استخراج و به دنشگاهیان برسد تا این علوم دقیقتر و جامعتر باشد، را تبیین نمایند.
این محقق و پژوهشگر حوزوی اضافه کرد: در مواردی که لازم است دانش دانشگاهیان جهتگیری اخلاقی پیدا کند. حذف حوزه و تخصص آن به معنای تولید دانشهایی است که به درستی جهت خود را پیدا نکرده و در مسیر معنویت قرار نگیرند.
حجتالاسلام والمسلمین مبلغی خاطرنشان کرد: از سوی دیگر فعالیت حوزویان منهای دانشگاهیان، این است که دانشهایی خلق میشود، بدون این که در لایههای اجتماعی و علمی و بر اساس تکنیکها و تکنولوژیها حضور داشته باشد، در فضای معلق میماند.
* نقش وحدت حوزه و دانشگاه در پیشرفت کشور
وی با بیان این که دانشگاهیان و حوزویان در جای دیگری نیز میتوانند همگرایی داشته باشند، گفت: این همگرایی در عملیات پیشرفت بخشی به کشور است؛ این عرصه، مرحلهای بعد از علوم و برای بهرهگیری و تزریق نتایج علوم حوزوی و دانشگاهی به جامعه است؛ حوزویان بدون دانشگاهیان و دانشگاهیان بدون حوزویان نمیتوانند کشور را در مسیر پیشرفت قرار دهند، مگر این که پیشرفت را تنها به معنای اخروی و یا این که صرفا به معنای مادیت تفسیر کنیم.
رییس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس خاطرنشان کرد: اگر وحدت حوزه و دانشگاه به معنی سطحی ارائه شود و ارتباط فیزیکی سطحی میان برخی دانشگاهیان و حوزویان تعریف گردد؛ نیازی را برطرف نمیکند و دستخوش نگاهها و مسائل بحرانی میشود.
* لزوم نگاه عمیق به اصول و سیاستهای وحدت حوزه و دانشگاه
حجت الاسلام والمسلمین مبلغی در پایان یادآور شد: اگر با نگاه عمیق به اصول و سیاستهای حاکم بر وحدت حوزه و دانشگاه را تعریف و تبیین کنیم، ارتباطات فیزیکی و همنیشینیهای احساسی و... نیز در پی این همگرایی خود به خود ایجاد میشود.
15/ 313